Sivas’ın Zara ilçesi Ütük köyünde 10 yıldır geleneksel usullerle ata tohumu kuru fasulye yetiştiriciliği yapan Enes Dursun Yılmaz, modern yöntemlere meydan okuyor.
Doğal üretimin insan sağlığına olan olumlu etkilerinden esinlenen ve lezzetin doğallıkta olduğunu savunan Yılmaz, ürettiği kuru fasulyeleri yüz yıllık, eski usul savurma makinesinde otundan ayıklayarak kendi üretimi eleme makinesinde büyüklüklerine göre ayrıştırıyor. Ütük fasulyesi olarak adlandırdıkları şeker cinsi kuskus fasulyeleri ilaçsız ve doğal üretim teknikleri ile üretip hasat eden Yılmaz, açık alanda kurutmasını yaparak manuel mekanizmalı savurma makinesinde otundan ayıklıyor. Son olarak da kendi imalatı olan ve öncesinde manuel kol ile çalışan, sonrasında bisiklet jantına ilave yaptığı elektrikli düzenekle desteklediği eleme makinesinde boylarına göre ayrıştırıp paketlediği fasulyeleri tüketime hazır hale getiriyor.
Geleneksel yöntemlerle yılda bir ton mahsul elde ettiklerini söyleyen Enes Dursun Yılmaz, "Fasulye savurmak için kullandığımız bu makine yaklaşık yüz yıllık. Atıl bir şekilde duruyordu. Yaklaşık 8 yıl önce bunu tamir ettik. Kuru fasulye çıkarma işlerinde savurma makinesi olarak kullanıyoruz. Dövülmüş fasulye otlarını denesinden ayırmak için kullanıyoruz. Şuan bu makinelerin yerlerine patos kullanılıyor. Ürün olarak savurma makinesi daha temiz çıkarıyor. Patosta kırma riski oluyor, fasulyeleri kırıyor. Bunda kırma sorunu yok, fakat savurma makinesinin bir zorluğu fasulyeyi iyice harman edip, dövüp, tanesi ayrıldıktan sonra ancak savrulabiliyor ama patosta öyle bir şey yok. Patosta direkt makineye atıyorsun tanesini ayıyor. Bunda önce dövme işleminden geçiriyoruz, ondan sonra bundan savuruyoruz, tanesini ayırıyoruz" dedi.
10 yıldır kuru fasulye üreticiliği yaptığını ifade eden Yılmaz, "2017’de emekli olduktan sonra kuru fasulye ekmeye başladım. Geleneksel yöntemlerle ekiyoruz. Tohumumuz eski tohum, ata tohumu. Ütük fasulyesi diğer adıyla yerel adıyla, kuskus fasulyesi diye aslında Türkiye’de şeker fasulyesi diye bilinir ama bizim burada kuskus fasulyesi derler. İri, beyaz, yuvarlak ata tohumu. Yaklaşık 10 yıldır ekiyorum. Ayıklaması, küçüğüne, büyüğüne ayırmak için yaklaşık beş yıl önce bu eleme makinesini, boylama makinesini kendim tasarladım, yaptık kardeşimle beraber. 5 yıldır kullanıyoruz. İri fasulyeyle küçük fasulyeyi birbirinden ayıran bir eleme makinesi. Manueldi, geçen sene buna bir elektrik dinamosu taktık. Elektrik motoru daha doğrusu. Daha önce manuel, elle, kolla çalıştırıyorduk makineyi. Şimdi elektrikli motor taktık. Onunla çalıştırıyoruz" diye konuştu.
Yıllık kendisinin 1 ton, kardeşinin ise 5 ton civarı üretim yaptığını söyleyen Yılmaz, "Ürünümüzü pazarlarsak daha iyi olacak. Fasulye işi çok meşakkatli bir iş. Ekmesi, çapası, yılda en az 10 kere, haftada bir sulanması, olum işi, kurutması, çıkarması bayağı bir meşakkatli bir iş ama iş sona erdi miydi rahatlıyoruz" dedi.
Zara Ziraat Odası Başkanı Zeki Şimşek ise açıklamasında, "Ütük köyüne geldik, çok hasatı zor olan bir ürünü yerinde hasat yaptık, gördük. Ütük fasulyesi, bizim de çocukluğumuzdan beri yakın komşu köyümüz olduğu için bildiğimiz çok kıymetli bir fasulye. Tamamen doğal, kendi halinde, kendi bahçelerinde gübresiz, ilaçsız yetişen bir ürün. Az önce sahada gördük. Vatandaşlar kendi çabalarıyla sistem kurmuşlar. Eski, çocukluğumuzda olan dövenle sürdüğümüz, harman savurduğumuz harman makinesiyle savurumunu yapıyorlar. Boy boy ayrımını, elemesini yapıyorlar. Kıymetli bir ürün olduğunu duysak da ülkeye açılmamış. Çiftçilerimizin sıkıntısı Pazarlamada. Eskisi gibi de değil. Az önce aldığımız bilgiye göre dört ton üreten çiftçimiz var, bir ton üreten çiftçimiz var. Diğer çiftçilerimiz de aynı şekilde üretiyorlar. Bunun pazarlamasında Türkiye’ye, İstanbul’a, Ankara’ya, genelde de Sivaslı olan gurbetçilere duyurulur. Bir alan, lezzetini, kıymetini anladığında pazarlaması kendi halinde açılacağından eminiz" şeklinde konuştu.
HABER KAYNAĞI : İHA