Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Koçbulut, Kayseri ve Sivas için potansiyel risk taşıyan Deliler Fayı üzerinde yürütülen paleosismolojik çalışmalar kapsamında Deliler Fayı’nın 7 büyüklüğünde bir deprem üretmesini beklemediklerini söyledi.
Deprem kuşağında yer alan Türkiye’de, aktif fay hatlarının takibi ve geçmiş sismik hareketlerin araştırılması amacıyla bilimsel çalışmalar sürüyor. "Türkiye’nin Diri Faylarının Paleosismolojisi" projesi kapsamında aktif fay hatlarını incelemeye yönelik başlatılan çalışmalarda, Sivas’ın Altınyayla ilçesi Başyayla köyünden geçen Deliler Fayı üzerinde paleosismolojik çalışmalar yürütülüyor. Türkiye genelindeki Sivas-Kayseri hattını kapsayan 14 proje çalışmalarından bir tanesi, Deliler Fayı’nın Kayseri’den Sivas’a uzanan üç segmenti üzerinde gerçekleştiriliyor. Proje kapsamında bölgede hendekler açılarak, yer altındaki jeolojik katmanlar inceleniyor. Çalışmalarla hem fayın geçmişte büyük bir deprem üretip üretmediği belirlenmeye çalışılıyor hem de bölgenin sismik riski analiz ediliyor. Açılan hendeklerden alınan örnekler, laboratuvar ortamında analiz edilmek üzere gönderiliyor. Bu analizler sayesinde fay hattında geçmişte yüzey kırığına neden olan büyük bir depremin yaşanıp yaşanmadığı ve ne zaman gerçekleştiği tarihlendirme yöntemiyle ortaya konuluyor.
Çalışmaları yerinden yürüten Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fikret Koçbulut, yürütülen proje hakkında detaylı bilgiler vererek, "Teorik anlamda yapılan hesaplamalarla bu fay üzerinde 7 büyüklüğünde bir olacağı doğru olabilir fakat bizim arazi gözlemlerimiz ve açmış olduğumuz 6 hendek üzerinde yaptığımız incelemeler sonucunda bu fayın 7 büyüklüğünde bir deprem üretemeyeceği kanaatindeyim. Halen çalışmalarımız devam ediyor ve çıkan sonuçlarla beraber arazi gözlemlerimizi karşılaştıracağız" dedi. "Deliler Fayı’nı araştırıyoruz"
Prof. Dr. Fikret Koçbulut, bu çalışmalar neticesinde bu fay üzerinde bir deprem meydana gelip gelmediğini belirleyip bunun tarihlendirmelerini yapacaklarını belirterek, "Burası AFAD, Belediyeler Birliği ve MTA’nın desteklemiş olduğu Türkiye’nin diri faylarının paleosismolojisi projenin bir parçası. 14 adet yürütülen projelerden bir tanesi burası. Bu proje kapsamında Kayseri’den Sivas’a kadar uzanan Deliler Fayı’nda 3 segmentini araştırıyoruz. Bu 3 segmentden geçen yıl Kayseri’de bulunan Bünyan segmenti ile Sarıoğlan-Gemerek segmenti üzerinde 3 tane hendek açmıştık. Bu yıl da yine Sarıoğlan-Gemerek segmenti ve Dökmetaş segmenti üzerinde Şarkışla Hacıyusuf ve Samankaya köylerinde birer tane hendek açtık. Şu anda Altınyayla Başyayla köyünde açtığımız Başyayla hendeğinde bulunuyoruz. Bu çalışmalar neticesinde yakın zamanda Deliler Fayı üzerinde bir deprem meydana gelip gelmediğini belirleyip bunun tarihlendirmelerini yapacağız. Bu çalışmalar neticesinde bu fay hattı üzerinde sismik bir boşluk olup olmadığı, üzerinde ne kadar bir kayma olduğu ve büyük bir deprem üretip üretmeyeceği hakkında yorumlarımızı yapıp raporlayacağız" dedi. "Örnekleri laboratuvara gönderiyoruz"
Koçbulut, açtıkları hendeklerin duvarlarını temizlediklerini söyleyerek, "Biz açtığımız bu hendek duvarlarını öncelikle temizliyoruz, bu duvar üzerinde daha önceden büyük deprem üretmiş bir yüzey kırığı oluşup oluşmadığına bakıyoruz. Eğer bu şekilde bir deprem yaşanmışsa bunun tarihlendirmesini yapıyoruz. Depremin yaşandığı noktadan yüzey kırığını dolduran dolgudan örnekler alarak laboratuvara göndererek tarihlendirmesini yapıyoruz. O depremin yaşını ve ne zaman yaşandığını meydana çıkarıyoruz. Uzmanlar tarafından yapılan deprem değerlendirmesi ile ilgili açıklamaları bizlerde takip ediyoruz. Kamuoyuna bu açıklamalar yapılmadan önce arazi gözlemleri ile değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum" diye konuştu. "Fayın hareketli olmadığını görüyoruz"
Bu fayın 7 büyüklüğünde bir deprem üretemeyeceği kanaatinde olduğunu ifade eden Koçbulut, "7’nin üzerinde deprem üretebileceğini söyleyenler de var. Teorik olarak bir formül ve fay uzunluğu ile bir hesaplama yapılıyor. Teorik anlamda bu söylenen rakam doğru ancak araziye gelip baktığımızda bu fayın hareketli bir fay olmadığını görüyoruz. Benim arazi gözlemlerim ve açmış olduğumuz 6 hendek’te yaptığımız incelemeler sonucunda bu fayın 7 büyüklüğünde bir deprem üretemeyeceği kanaatindeyim. Halen çalışmalarımız devam ediyor çıkan sonuçlarla beraber arazi gözlemlerimizi karşılaştıracağız. Deliler Fayı, Dökmetaş segmenti, Sarıoğlan-Gemerek segmenti ve Bünyan segmenti üzerinde yüzeyi kıracak ve büyük bir yıkım oluşturacak bir deprem beklemiyorum" şeklinde konuştu.
HABER KAYNAĞI : İHA