UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Koramaz Vadisi’ndeki gizemli izlerle ilgili literatürde bir çalışmanın yapılmadığını aktaran ÇEKÜL Vakfı Kayseri Temsilcisi Prof. Dr. Osman Özsoy, "Biz buranın savaşta, ticarette ya da barışta kullanılan bir atlı araba veya öküzlü araba yolu olduğunu tahmin ediyoruz" dedi.
UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Koramaz Vadisi; bünyesinde barındırdığı mahallelere özgü özellikleriyle adından söz ettirmeye devam ediyor. Vadinin 7 mahalleyi içinde barındırdığını aktaran Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtım Vakfı (ÇEKÜL) Kayseri İl Temsilcisi Prof. Dr. Osman Özsoy, "Melikgazi ilçesinin en önemli ön plana çıkan yerleşim yerlerinden bir tanesi Koramaz Vadisi’dir. Koramaz Vadisi; eski ismiyle Koramaz köyü, 7 mahalleyi içinde barındırıyor. 2020 Nisan ayından itibaren Dünya Mirası Geçici Listesi’nde olan bir vadidir. Doğudan batıya doğru; Büyük Bürüngüz, Subaşı, Küçük Bürüngüz, Ağırnas, Turan, Vekse, Bağpınar yer almaktadır. Koramaz Vadisi’nin kültürel ve tarihi mirası son derece zengin. Sürekli olarak bilimsel çalışmalarda, teknik gezilerde, yüzey araştırmalarında artış var. Tezler yapılıyor, haberler yapılıyor. Yurt içinden ve yurt dışından büyük bir ilgi var. Bir ziyaret güzergâhı olmuş durumda. Şehre çok yakın olması büyük bir avantaj. 100 kilometre uzaktaki Nevşehir’i görmek yerine Kayseri’ye gelenler, hemen 20 kilometre yakınındaki bu vadiye ulaşma imkânına sahip. Ekonomik açıdan da vadinin devamında geçici olan UNESCO’nun Kültepe, Kaniş Ören Yeri bulunuyor" dedi. "Çok değerli kültürel miras öğeleri taşıyor"
Vadide birçok kültürel miras öğelerinin yer aldığını ifade eden Prof. Dr. Özsoy, "Koramaz Vadisi’nde birçok yer altı yapısı gibi, somut ve somut olmayan kültürel miras öğeleri de yer almakta. Her bir yerleşim yerinde, Büyük Bürüngüz’ün çeşmeleri, 1500’lü yıllara kadar uzanan eski dini yapıları ve camileri, doğal yapısı, su kaynakları, Küçük Bürüngüz’e geçince ören yerleri, Kazlar mevkii, yer altı şehirleri, Selçuklu Mezarlığı gibi önemli ögeler bulunuyor. Ağırnas’ta, büyükşehir belediyesinin ayağa kaldırdığı bir müzemiz var. Neredeyse yoktan var olan bu müze büyük ilgi kaynağı olup, gurbetçiler tarafından sürekli ziyaret edilmektedir. Önümüzdeki dönemde, Sinan Evi ile ilgili bir müze çalışması yapılacak ve bir mahallede 2 müze olacak. Bu durum, taşrada ya da bütün Anadolu’da ender görülecek bir noktaya gelmemizi sağlayacaktır. Turan; Koramaz Vadisi’nin bir parçasıdır. Burada da çok fazla kireç ve alçı ocakları bulunmaktadır. Koramaz Vadisi’nin içinde Turan veya Dimitre-Dimdire dediğimiz köyde; kuşluklar, yer altı şehirleri, yer altı dini oyma yapılar, değirmenler, adak yerleri, tapınak ve sunak yerleri gibi çok değerli kültürel miras öğeleri yer almaktadır" şeklinde konuştu. "Mahalleye ekstra bir zenginlik katıyor"
Turan Mahallesi’nde bulunan izlerin kağnı izleri olduğunu düşündüklerini ancak literatürde henüz bununla ilgili bir çalışma yapılmadığını sözlerine ekleyen Prof. Dr. Osman Özsoy, "Şu anda, Turan’ın güneybatı istikametinde, mahalle merkezine yaklaşık 2 kilometre mesafede bir yerdesiniz. Burada çeşitli izler var. İzler belirgin ve derinliklere sahip. İzler arasındaki mesafeler genellikle çok bilindik ve rastgele olmayan mesafeler. Biz buranın savaşta, ticarette ya da barışta kullanılan bir atlı araba veya öküzlü araba yolu olduğunu tahmin ediyoruz. Engir Gölü çevresinde, Kültepe-İldem aksında da böyle bir alanın olduğunu biliyoruz. Burası, güvenli olduğu için tercih edilmiş. Altyapısı, araçların yüklü veya yüksüz şekilde geçmelerine müsaade ettiği için tercih edilmiş. Yıllar içerisinde çok fazla kullanılmasından dolayı, yüklü ya da yüksüz, buradan onlarca ve binlerce kağnı geçmekte. Kağnılar; bu yolları kaya olsa dahi zaman içerisinde aşındırmış. Tekerleklerin neredeyse yarı çapı yüksekliğinde dikey olarak gördüğümüz uzunluklarda çukurlar oluşturmuşlar. İki tekerleğin merkezine doğru olan uzaklık ile buradaki iki çizgi arasındaki mesafe hemen hemen aynıdır. Bu durum da bu tezi doğrulamaktadır. Bazen 10 ya da 20 tane yol çizgisinin bir arada olduğunu görebiliyoruz. Aşınmayla beraber, farklı yollar tercih edilmiş. Çok yoğun olduğu durumlarda karşı karşıya gelmemek ve yükün gecikmemesi için böyle yollar tercih edilmiştir. Bu değerin burada varlığı, Koramaz Vadisi ve Turan Mahallesi’ne ekstra bir zenginlik katmaktadır. Bölgedeki sıkışık Ağırnas ve Koramaz Vadisi aksındaki ziyaretlere ek olarak, köylülerimizin çok iyi bildiği bu yerleri de ziyarete kazandırmak, görmelerini sağlamak ve korumak çok önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bazı noktalarda kesintiler görüyoruz. Yükseltiler arasında, peynir kesercesine dümdüz kesildiğini görüyoruz. Değirmen taşı niteliğinde yuvarlak geometriye sahip taşlar, yerden 30 santimetre yükseklikte olduğu için kesilmiş ve taşınmış olduğu yerden uzaklaştırılmış. Boydan boya takip ederseniz, bazı izlerin çok belirgin olduğunu görürsünüz. Toynak ya da nal izi olarak düşünülebilir. Aynı yere basan taşıyıcı hayvanların, diğer kağnı tekerleklerinin yol yapması gibi, onlar da burada kendi izlerini bırakmışlar. Bu durumla ilgili literatürde hiçbir çalışma yok. Koramaz Vadisi’ni ya da şehri düşündüğümüzde, daha detaylı çalışmalar yapılacağı umudunu taşıyoruz" ifadelerini kullandı.
HABER KAYNAĞI : İHA