Sivas’ta 38 yıldır yemeni üreten Zafer Kıtlık, yok olmaya yüz tutan geleneksel ayakkabı kültürünü ayakta tutmaya çalışıyor. "Bu meslek kaybolmasın" diyen Kıtlık, mesleği yeniden canlandırmaları için vatandaşların yemeni alıp kullanmalarını istediğini söyledi.
Sivas’ta 38 yıldır kundura tamiri ve yemeni imalatı yapan 51 yaşındaki Zafer Kıtlık hem mesleğini hem de sağlıklı bir ayakkabı kültürünü ayakta tutmak için mücadele ediyor. Küçük yaşlarda başladığı ayakkabıcılık mesleğini yıllardır aynı dükkânda sürdüren Kıtlık, Anadolu’nun köklü ayakkabı geleneği yemeninin giderek kaybolduğunu söyledi. Doğallığı ve el işçiliğiyle bilinen yemeninin artık neredeyse hiç talep görmediğini belirten Kıtlık, özellikle fabrikasyon ayakkabıların yaygınlaşmasının bu geleneği yok olma noktasına getirdiğini vurguladı. Gaziantep, Kahramanmaraş ve Kilis’in ardından Sivas ve çevre illerde de ustalar tarafından yaşatılan yemeni kültürünün her geçen yıl daha az ilgi gördüğünü ifade etti. Yemeninin yüzünün tamamen hakiki deriden, alt tabanının ise manda köselesinden yapıldığını belirten Kıtlık, hiçbir kimyasal madde içermeyen bu ayakkabıların terletme, koku ya da mantar gibi sağlık sorunlarına neden olmadığının altını çizdi. El işçiliğiyle tek tek üretilen yemeninin hem sağlıklı hem de dayanıklı olmasına rağmen yeterli talebi görmediğini söyledi. Kaybolan bir mesleği yeniden canlandırmaları için vatandaşların yemeniyi alıp kullanmalarını isteyen Zafer Kıtlık, "Yemeniye talep çok az var. Fabrikasyon ayakkabılar ucuz ve kolay bulunduğu için insanlar onları tercih ediyor. Yemeni ise kaybolmaya yüz tuttuğu için kimse almak istemiyor. Bu ayakkabıyı severek el emeğiyle yapıyorum ama düzenli bir iş olmadığı için yeniden kundura imalatına dönmek zorunda kaldım. Tek isteğim, bu kültür yaşasın. İnsanlar yemeniyi tercih etsin ve kullansın" dedi. "Emek sarf ederek yapıyoruz"
Yeni çıkan ayakkabıların tamamen kimyasal ürünlerden yapıldığını söyleyen Zafer Kıtlık, "38 yıldır kundura tamiri işini yapıyorum. Yemeninin yüzü hakiki deridir, altı manda köselesidir ve tamamen doğaldır. Ter, koku ve mantar yapmaz sağlıklı bir ayakkabı çeşididir. Anadolu’ya, Yemenili bir ustanın Gaziantep, Kahramanmaraş, Kilis’ten sonra Sivas’a ve çevre illerine yayılıp yapılan bir ayakkabıdır. Yemeni tamamen el yapımıdır, hiçbir zaman makine kullanılmıyor. 1 çift ayakkabıyı çok emek sarf ederek yapıyoruz. Üretim olarak günde 1 çiftte çıkar 10 çiftte çıkabilir. Yeni çıkan spor ayakkabılar tamamen kimyasal maddelerden yapılıyor. Suni malzemelerden yapıldığı için tamamen sağlıksız. Ayak hava almadığı için spor ayakkabılarda koku yapar, mantar yapar. Günümüzde sıkça tercih edilen ayakkabı da spor ayakkabıdır ama sağlık açısından iyi değildir. Şuan yemeniye talep yok denecek kadar az var. Sebebi yeni çıkan spor ayakkabılar ve rahatlıktır. Yemeni kaybolmaya yüz tuttuğu için kimse tercih etmiyor" dedi. "El işçiliği ile severek yapıyorum"
Düzenli bir iş olmadığı için tekrar kundura imalatına dönmeye başladığını belirten Kıtlık, "Spor ayakkabıların rahatlığı ön planda, yemeni aşırı rahat değildir ama sağlıklı bir ayakkabıdır. Fabrikasyon model ayakkabılarla baş etmek mümkün değil. Çünkü onlar sanayileşmiş ve makineleşmiş. Günde 15 kişiyle bin çift ayakkabı üretiyorlar. Biz tamamen el yapımı olduğu için günlük 10 çift ayakkabı çıkarıyoruz. Bu ayakkabıyı yaparken el işçiliğiyle severek yapıyorum. Şuan da yemeni işini yapıyoruz ama pek düzenli bir iş olmadığı için tekrar kundura imalatına dönmeye başladım. Çünkü bundan talep olmuyor, bir sezonda sadece 2 çift yemeni satıldı. Olmuyor maalesef, yeniden kundura tamiri işine döneceğiz. Bir çift fiyatı bin 500 lira. Tek istediğim yemeniyi talep etmelerini, giymelerini istiyorum. Kaybolan bir mesleği yeniden canlandırmaları için vatandaşların yemeni alıp kullanmalarını istiyorum" diye konuştu.
HABER KAYNAĞI : İHA