Rahim ağzı kanserinin aşı ile önlenebilecek tek kanser türü olduğunu ifade eden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Mehmet Ceyhan, aşıların 9-45 yaşı arasında yapılabileceğini söyledi.
Tüm dünya genelinde kadınlarda en sık görülen dördüncü kanser türü olan rahim ağzı kanseri, aynı zamanda aşı ile önlenebilen bir hastalık olarak da öne çıkıyor. HPV virüsünün yol açtığı rahim ağzı kanserine yönelik aşının 9-45 yaş arasındaki herkese yapılabileceğini ifade eden Acıbadem Bodrum Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Mehmet Ceyhan, “Aşı, kişinin yaşına göre iki ya da üç doz olarak uygulanıyor. Ancak Human Papilloma Virüsü (HPV) aşısı olsa bile kadınların rutin olarak rahim ağzı kanseri tarama testlerini aksatmaması gerekiyor” diyor.
Ceyhan, bazen sinsice ilerleyen rahim ağzı kanserinin “ilişki sonrası kanama, akıntı ve ağrı” gibi şikayetlere yol açabildiğini ifade etti.
Bazı HPV türleri kansere yol açıyor
HPV, çoğunlukla hem erkek hem de kadın genital bölgelerinde ve bu bölgelerin mukozalarında enfeksiyon yapan bir çeşit DNA virüsü olarak tanımlanıyor. Bağışıklık sisteminin HPV vücuda girdikten sonraki iki yıl içinde virüsü yüzde 90 oranında temizlediğini anlatan Dr. Mehmet Ceyhan, “200’den fazla çeşidi olan HPV’nin 15 türü kansere yol açar. Özellikle Tip 16 ve Tip 18 türleri, kadınlardaki rahim ağzı kanserinin yüzde 70’inden sorumludur. Diğer 13 yüksek riskli tip ise baş ve boyun bölgesi (bademcik, dilin arka tarafı gibi) kanserlerine de yol açabilir” diyor.
Aşının koruma sağladığı tek kanser türü
Rahim ağzı kanserinin, aşı ile korunabilen tek kanser türü olduğunu vurgulayan Dr. Mehmet Ceyhan, aşılama süreci hakkında şunları söyledi:
“Rahim ağzı aşısı Türkiye’de ikili ve dörtlü olmak üzere 2 şekilde uygulanmaktadır. İkili aşı, HPV’nin kanserlerden sorumlu 16-18 tipine karşı koruma sağlarken dörtlü aşı HPV’nin kansere neden olan tiplerine ilave olarak siğillerden sorumlu olan tiplerine (6-11-16-18) karşı koruyuculuk gösterir. Bu aşılar erken yaşlarda yapıldığında hayat boyu bu kansere yakalanma riskini oldukça azaltıyor. Ancak aşılar cinsel ilişkinin başlamadığı yaşlarda yapılmamışsa, sonra yapılmaz diye bir kural yok. HPV aşısı, 9-45 yaş aralığındaki kadın-erkek herkese yapılabilir.”
9-14 yaş grubundaki kişilere altı ay ara ile iki doz aşının yeterli olduğunu, 15 yaş üstünde ise ilk dozdan iki ay sonra ikinci, üç ay sonra da üçüncü dozun yapılması gerektiğini kaydeden Dr. Mehmet Ceyhan, “Aşının uygulandığı bölgede hafif kızarıklık ve şişme gibi önemli olmayan yan etkiler ortaya çıkabilir. Ayrıca HPV aşısı yapılmış bile olsa rutin rahim ağzı kanseri tarama testlerine devam edilmesi gerekir. Çünkü HPV’nin 16-18 yaş dışında daha az sıklıkla ortaya çıkan ve aynı şekilde rahim ağzı kanserine neden olan tipleri de bulunuyor” uyarısında bulundu.
Her yıl 300 bin ölüme neden oluyor
Rahim ağzı kanseri, dünya genelinde kadınlarda en sık görülen dördüncü kanser olarak öne çıkıyor. Her yıl küresel boyutta 500 binden fazla yeni vakanın tanı aldığını ve 300 binden fazla ölümün bu nedene dayandığını anlatan Dr. Mehmet Ceyhan, “Ölümlerin büyük çoğunluğu gelişmemiş ve kanser tarama programlarının iyi uygulanmadığı ülkelerde görülür. Ülkemizde giderek daha fazla kadın bu hastalığa yakalanıyor ve her yıl bin 500 kadına da rahim ağzı kanseri tanısı konuluyor” diyor.
Bu belirtilere dikkat
Kimi zaman sinsice ilerleyen bir hastalık olsa da rahim ağzı kanserinin “ilişki sonrası kanama, ara kanama, kötü kokulu kanlı akıntı ve kasık ağrısı” gibi şikayetlere yol açtığını kaydeden Dr. Mehmet Ceyhan, tanının HPV smear testi ile konulduğunu belirtiyor. Rahim ağzı kanserinin erken fark edilebilecek bir hastalık olduğuna dikkat çeken Dr. Mehmet Ceyhan, şöyle devam ediyor:
“Özellikle ilk cinsel hayatın başladığı 20’li yaşlarda HPV virüsü çok sık görülür. Ancak bağışıklık sistemi, çok yüksek oranda bu virüs ile baş edebilir. 30 yaşından önce HPV DNA testini rutin olarak uygulamak, aslında kendi kendine iyileşecek HPV’yi gereksiz yere saptamış ve kadınları boşuna strese sokmak anlamına gelebilir. Bu nedenle 30 yaşın altında HPV-DNA testini primer taramada kullanmayı tercih etmiyoruz. Kadınların, 21-30 yaş arasında 3 yılda bir smear testi yaptırması gerekiyor. 30 yaşından sonra da hem HPV-DNA hem de smear testini 5 yılda bir yaptırmak yeterli olur. HPV testinin pozitif olması ve smear testinin bozuk gelmesi rahim ağzında bir anormallik veya kanser olduğu anlamına gelmiyor. Tanı için biyopsi yapılması gerekiyor.”