Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ile DALKO Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi’nin ortaklaşa yürüttüğü proje ile balık pulu, derisi ve yengeç kabuğundan jelatin, kolajen ve kitosan üretimi için işbirliği yapıldı.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri İşleme Teknolojisi Bölümü hocaları tarafından laboratuvar ortamında yapılan çalışmada hem balık yan ürünlerinin değerlendirilmesi, hem çevreye olan zararı ortadan kaldırmak, hem de ülke ekonomisine katma değer oluşturacak ürünlerin çalışması tamamlanmak üzere.
"Yengeç kabuğu çok değerli bir ürün"
DALKO Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi başkanı Arif Yalılı, "Muğla Sıtkı Koçan Üniversitesi ile ortak bir çalışmamız var. Yengeç kabuğundan ve balık pulundan jelatin üretimi ile ilgili bir projemiz var. Onun çalışmasını yapıyoruz. İnşallah önümüzdeki günlerde onu da sonuçlandırırız. Çok değerli bir ürün yengeç kabuğu. Yengeç kabuklarını atıyorduk. Hocalarımız yapıyor teknik çalışmayı. İnşallah önümüzdeki günlerde sonuçlandırmış olacağız” dedi.
“Ülke ekonomisine katkı sağlamak istedik”
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yunus Alparslan, “DALKO Su Ürünleri Kooperatifi ile ilgili birkaç proje ile birlikte çalışmalarda bulunduk. Amacımız burada çıkan balık yan ürünlerinin çevreye olan zararlarını bertaraf etmek amacıyla bu ürünleri ekonomik anlamda ülke ekonomisine katkı sağlayacak biometeryel ürünler elde etmek. Bunlar da jelatin, Kitosan, yine kabuklulardan elde edilen ürün ve kolajen. Bu ürünler üzerinde farklı çalışmalarda bulunduk. DALKO kefal ve mavi yengeç dediğimiz kabuklu ürünlerini işleyip satışa sunuyor. Burada kefallerden çıkan balık pulu ve balık derisini değerlendirerek laboratuvar ölçekli kolajen ve jelatin üretimi gerçekleştirdik. Amacımız ülke ekonomisine bir ürün ortaya koymak. Yerli bir ürün olsun istedik” dedi.
“Helal ürün ürettik”
Doç. Dr. Alparslan, piyasadaki jelatin ürünün domuzdan elde edildiğini, ürettikleri jelatin ürünün ise helal ürün olduğunu belirterek, “Jelatin dünya çapında domuzlardan elde edilen ve ticari olarak farklı ülkelere satılan bir ürün. Biz bir İslâm ülkesi olarak domuz ürünlerine karşı olduğumuz için genelde helal gıda kapsamında jelatin üretelim istedik. Yani hem ülkemiz için hem de diğer domuz ürünü tüketmeyen ülkeler için bir alternatif oluşsun. Jelatini ürettik, kolajen ürettik. Kabuklu ürünlerden Kitosan ürettik. Bunlarla ilgili ticari ürünler ile ilgili eşdeğerliğine baktık, farklı analizlerle bunu ortaya koyduk. Ticari olan bir ürüne eş değer biomateryeller üretmeyi başardık. Bunlarla ilgili farklı çalışmalar var ama ticari boyuta ulaşmıyor bu çalışmalar. Yani ülke ekonomisine katkı sağlayacak bir boyuta ulaşmıyor. Bunun için de desteklerin olması gerekiyor. Firmaların bu konuda öncü olması gerekiyor. Biz onlara ürün üretiyoruz ama onların da bu konuda adım atıp bunu ticari olarak satış aşamasına getirip ülke ekonomisine de büyük katkı sağlaması bekleniyor” dedi.
“15 bin ton jelatin tüketimi var”
Ürettiğimiz ürünler birçok alanda kullanılıyor. Ülkemizde Jelatin tüketimi 15 bin ton. Bizim ürettiğimiz ürün 3 bin ton. Balıkesir’de bir firma jelatin üretimi gerçekleştiriyor. O da balık ürünlerinden değil. Bizim amacımız Su Ürünleri Fakültesi olarak su ürünlerini ekonomiye katkı ve katma değer sağlamasını istiyoruz. Bunlardan da çok kaliteli ham materyaller ortaya konulabiliyor. Kitosanın maliyeti çok yüksek. 100 gramı belki 200-300 doların üstünde. Bilimsel çalışmalar için bile olsa bunu dışarıdan temin etmek zorundayız. Bunu kendimiz ürettiğimiz zaman bunun önüne geçeceğiz. Hem ülke ekonomisine büyük katkılar sağlayacak, hem de bu ürünü kendi ürünümüz olarak kullanacağız” dedi.