MARMARİS'İN ANTİK KENTLERİNDE TARİHE YOLCULUK

Muğla’nın Marmaris ilçesi sadece doğal güzellikleriyle değil, aynı zamanda barındırdığı antik kentlerle de büyük bir tarihi mirasa sahip. İlçe sınırları içinde yer alan pek çok antik yerleşim, Karya Bölgesinin önemli parçalarını oluşturuyor. Bu antik alanlar, günümüzde genellikle kale ve sur kalıntılarıyla ayakta kalırken, bölgenin tarihine değer katıyor.

Marmaris'in antik kentleri arasında Physkos, Amos, Bybassos, Kastabos, Syrna, Larymna, Thyssanos, Phoenix, Loryma, Kasara, Kedrai, Euthena ve Amnistos yer alıyor. Bunların çoğu küçük Karya kentleri olup, büyük kısmı günümüze kadar gelen kalıntılarından çok daha fazlasını barındırıyor. 

Physkos, bölgenin en eski yerleşimlerinden biri olarak biliniyor. Beldibi’ndeki Asartepe’de yer alan bu antik kent, Karya dilinde “Doğakenti” anlamına geliyor. Adını, çevresindeki doğanın zenginliğinden alan Physkos, Karya’nın ilk liman kenti olma özelliğini taşıyor. Bu kent, sadece bir yerleşim yeri olarak değil, aynı zamanda bölgedeki diğer antik yerleşimlerin de merkezi olarak kabul ediliyor. MÖ 3400 yıllarına kadar uzandığına dair izler biliniyor. Antik Karya bölgesinin bu önemli liman kentinin, kalıntıları Marmaris şehir merkezinin kuzeyindeki Asartepe'de görülüyor. Ancak akropol üzerinde sur duvarları günümüze ulaşabildi. Tüm Karya yerleşimleri gibi sarp dağ tepelerinde ve yamaçlarında kurulmuş. Yerleştiği alan Beldibi ile Camiavlu arasındaki tepeler ile vadi ve yamaçlar.

Fiskos, tarihsel olarak önemli bir yerleşim olmanın yanı sıra, kendine ait madeni parasıyla da dikkat çekiyor. Bu değerli para, 1828 yılında İngiltere’deki koleksiyoncu Mr. Borell’in elinde bulunarak, Fiskos’un ne kadar önemli bir merkez olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi.

Fiskos’un parası, büyüklüğü, kalınlığı ve uzunluğu ile dikkat çekerken, yüzeyindeki dallanmış boynuzları simgeleyen kabartma ile de estetik bir değere sahip. Paranın üzerinde, Karya harfleriyle yazılmış olan "Phi Upsilon Sigma $ Y 2" yazısı, bu antik paranın gerçekliğini ve özgünlüğünü kanıtlıyor.

Fiskos’un para üretmesi, kentin yalnızca kültürel değil, aynı zamanda ekonomik açıdan da önemli bir merkez olduğunu gösteriyor. 

Amos (Turunç), Marmaris’in en bilinen antik kentlerinden biri. Turunç mahallesi yakınlarında yer alan bu kent, harabelerinden önemli bir akropolis ve antik tiyatro gibi yapılar barındırıyor. Antik kentte çalışmalar devam ediyor. Ziyaretçilerine sadece tarihi kalıntılar değil, aynı zamanda muazzam bir manzara da sunuyor.

* Marmaris’in güneydoğusunda bulunan Bybassos ve Kastabos ise Hisarönü’ne yakın yerlerde yer alan diğer antik yerleşim alanları. Bu kentler, özellikle sur duvarlarıyla tanınıyor ve bölgenin tarihi önemini yansıtıyor.

* Syrna (Bayır), bölgenin önemli antik kentlerinden biri olup, tarih boyunca birçok kez yeniden inşa edilmiş. 

* Larymna (Bozburun) ise, surlar, nekropol ve antik yollar gibi kalıntılarla, denizle iç içe geçmiş bir antik şehir olarak öne çıkıyor.

Phoenix (Taşlıca), Marmaris’in doğusunda yer alan ve kalıntıları arasında surlar ve nekropol bulunan bir antik kent olarak tarihçiler tarafından önemli bir yerleşim olarak kabul ediliyor.

* Loryma (Bozukkale), Karya'nın önemli deniz üslerinden biri olarak biliniyor ve özellikle savunma amaçlı yapılan kalıntılarıyla dikkat çekiyor.

* Serçe Limanı’nda yer alan Kasara, arkeolojik kazılarla büyük önem kazanan bir diğer antik kent. Bu alan, sadece kalıntılarıyla değil, aynı zamanda deniz ticareti açısından büyük bir stratejik öneme sahipti. 

* Kedrai (Sedir Adası) Kleopatra Adası olarak da bilinen yer tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış ve üzerinde çok sayıda tapınak ve yapının bulunduğu bir bölge olarak öne çıkıyor.

* Karacasöğüt civarındaki Euthena ve Amnistos antik kentleri ise daha küçük kalıntılarla günümüze ulaşabilmiş. Ancak bu bölgeler de, bölgenin tarihini anlamak için önemli arkeolojik alanlar arasında yer alıyor. Marmaris'in antik kentleri, sadece tarihi zenginlikleriyle değil, aynı zamanda doğal güzellikleriyle de bölgeye gelen ziyaretçilerine benzersiz bir deneyim sunuyor. Her biri farklı bir tarihe ışık tutarken, bu antik alanlar, Marmaris'in turizm potansiyelini artıran önemli kültürel miraslar olarak günümüze ulaşmaya devam ediyor.

* Hydas (Selimiye) Bozburun Yarımadası'nın kuzeyindeki Selimiye koyunda (Kamışlı Koy) kurulu. Sur kalıntıları, kare planlı bir mezar anıtı yer alıyor. Hydas'a 3 km uzaklıkta, sahilde bir gözetleme burcu ve bu burç üzerinde birkaç mezar var.

Erine (Hisarönü) Marmaris-Datça yolu üzerinde ve Roma dönemine ait kalıntılarıyla dikkat çekiyor. Erine, bölgenin Roma dönemi tarihini keşfetmek isteyenler için önemli bir noktadır.

* Castabus (Pazarlık) Bir saatlik bir tırmanışla ulaşılabilen Castabus, antik dönemin önemli tapınak ve kutsal alanlarından biri. Dor öğeleriyle zenginleştirilmiş bir yapıya sahip. Blgedeki yıkık tiyatro da, antik yapılar arasında en dikkat çeken alanlardan biri.

* Thyssanos (Söğüt) Söğüt’e 1 km uzaklıkta. Birkaç duvar parçası ve temel izlerinden oluşan kalıntılar yer alıyor. 

* Phoenix (Taşlıca) Karya kenti olup Taşlıca'nın 4 km dışında. Mezarlarla çevrili bir alanda agorası, iyi korunmuş yapı kalıntıları ve nekropolisi görülebilir. Phoenix'in akropolisi, Asartepe'de yer alır ve bu antik yerleşim, bölgenin tarihini keşfetmek isteyenler için önemli bir nokta oluşturuyor.