CHP Muğla Milletvekili Avukat Gizem Özcan çocuk işçiliğin önlenmesine dair
araştırma önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu. “TBMM’de acilen bir araştırma
komisyonu kurularak günden güne artan çocuk işçiliğin önlenmesi için TBMM üzerine
düşeni yapmalıdır” diyen Özcan şunları söyledi:
ÇOCUK İŞÇİLİK ÇOCUKLARIMIZA YÖNELİK BÜYÜK BİR TEHDİTTİR
“Öncelikle bütün çocuklarımızın ve halkımızın 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramı’nı kutluyorum. Çocuklarımıza bayram hediyemiz, onların eşit, özgür ve sağlıklı bir
birey olarak adaletli bir ülkede yetişmesini sağlamak için verdiğimiz mücadelemizdir.
Çocuklarımız beslenmeden, barınmaya, yoksulluktan, çalışmak zorunda kalmaya bir dizi
soruna sahiptir.
Ülkemizde giderek artan çocuk işçilik çocuklarımıza yönelik büyük bir tehdittir. Çocuk
işçilik, çocukların bedensel, ruhsal, duygusal gelişimini olumsuz etkileyen temel bir çocuk
hakkı ihlalidir ve çocukların sağlığı, eğitimi, gelişimi ve refahı için önemli bir tehdittir. Çocuk
işçilik ülkemizin olduğu gibi bütün dünyanın mücadele ettiği bir sömürü biçimidir. Buna
rağmen son yıllarda bütün dünyada artış gösteren bir olgudur.”
DÜNYA ÇOCUK İŞÇİLİKLE MÜCADELE EDİYOR
“Dünyada çocuk işçilikle mücadele için önemli adımlar atılmıştır. Birleşmiş Milletler Genel
Kurulu tarafından 20 Kasım 1989 tarihinde kabul edilen, ülkemizin de taraf olduğu Çocuk
Haklarına Dair Sözleşme’nin 32. maddesine göre “Taraf Devletler, çocuğun, ekonomik
sömürüye ve her türlü tehlikeli işte ya da eğitimine zarar verecek ya da sağlığı veya bedensel,
zihinsel, ruhsal, ahlâksal ya da toplumsal gelişmesi için zararlı olabilecek nitelikte
çalıştırılmasına karşı korunma hakkını kabul ederler.”
Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre (ILO) dünyada 63 milyonu kız, 97 milyonu erkek
çocuğu olmak üzere toplam 160 milyon çocuk, diğer bir deyişle her 10 çocuktan biri,
halihazırda çocuk işçi olarak çalışmaktadır. Bu çocukların yaklaşık yarısı ise sağlıklarını ve
gelişimlerini etkileyen tehlikeli işlerde çalışmakta ve sayıları 79 milyonu bulmaktadır.”
HER GEÇEN GÜN DAHA ÇOK ÇOCUĞUMUZ ÇALIŞMAK ZORUNDA KALIYOR
“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), İstatistiklerle Çocuk 2023 verilerine göre ülkemizde
çocuk işçiliği artış göstermektedir. 15-17 yaş arasındaki çocuklarda işçilik oranı 2023’te bir
önceki yıla göre 3,5 puan artarak yüzde 22,1’e yükselmiştir. Bu tablonun vahameti, çocuk
işçiliği oranının 2014 ve 2015’te yüzde 21 olarak gerçekleştiğini ve 2020’de yüzde 16,2’ye
kadar gerilediğini hesaba kattığımızda net bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Çocuk işçi sayısı ise
2014’te 824 binken 2022’de 707 bin olmuştur. 2023’te bu sayı, 146 bin artışla, 853 bine
yükselmiştir. Cinsiyete göre dağılıma bakıldığında erkek çocukların için yüzde 32,2’si, kız
çocuklar için yüzde 11,5’u çocuk işçi olmuştur. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin
(İSİG), 2013-2023 yılları arasını kapsayan ‘Çocuk İş Cinayetleri’ raporuna göre, 4 yaş ve altı
234, 15-17 yaş arası ise 437 çocuk olmak üzere toplamda 671 çocuk işçi hayatını
kaybetmiştir. Çocuk işçiler en çok tarım, orman işkolunda, inşaat, yol işkolunda ve metal
işkolunda çalışırken hayatını kaybetmiştir.
Ayrıca TÜİK verilerinin Mesleki eğitim merkezlerinde (MESEM) çalıştırılan çocukları
kapsamaması ve kurumun anketleri tarımda çalışan işçi sayısının düştüğü ekim ve aralık
ayları arasında yapması sebebiyle eksik olduğu vurgulanmalıdır. 14 yaş ve altına dair ise
hiçbir istatiksel bilgi paylaşılmamaktadır. Buna rağmen çocuk işçilikteki artış
gizlenememiştir.”
TEMEL NEDEN ARTAN YOKSULLAŞMA VE EMEK PİYASASININ
GÜVENCESİZLEŞMESİDİR
“Çocuk işçiliğinin önlenememesinin temel nedeni artan yoksullaşma ve emek piyasasının
esnekleşmesi, güvencesizleşmesi, kuralsızlaşmasıdır. Çocuk işçilik, yoksulluk ve
güvencesizlik zemininde yükselen istihdam stratejilerinin yapısal olarak ürettiği bir sonuç
olarak görülmelidir. Dolayısıyla çocuk işçilik ile mücadele kalkınma politikasını, bütçe
politikasını, istihdam stratejisini ilgilendiren bütüncül bir mücadele alanıdır. Bu bütüncül
politikanın oluşturulması için TBMM üzerine düşeni yapmalı, başta sendikalar olmak üzere
bütün emek örgütlerini, dernekleri sürece katan bir süreç işletilerek politika oluşturulmalıdır.
Başta çocuklarımız, bütün vatandaşlarımızın hak ve özgürlüklerini korumak, demokratik, laik,
sosyal hukuk devletini geliştirmek TBMM’nin görevidir.”
Editor : Arzu BARIŞKANER
