TBMM Başkanı Kurtulmuş, "Savaşlarla birlikte kaybedilen en önemli varlıklarımızdan birisi dünyanın kültür mirasıdır"

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Numan Kurtulmuş, "Bugün yaşadığımız fevkalade büyük çatışmaların, savaşların, iç çatışmaların, ülkelerin yok edildiği, şehirlerin yok edildiği büyük bir türbülansın içerisinden geçiyoruz. Kaybedilen sadece canlılar insanlar değil, kaybedilen sadece fiziki yapılar değil, aynı zamanda bu savaşlar, iç savaşlarla birlikte kaybedilen en önemli varlıklarımızdan birisi dünyanın kültür mirasıdır. Tarihi eserlerin her birisinin olduğu yerde korunması, kaçırılmış ve başka ülkelere taşınmış olanların da ait olduğu yerlere döndürülmesi için uluslararası camiaya çağrıda bulunmak ve bunun için bilimsel çalışmalar yapmak da bu konferans vesilesiyle bizlerin sorumluluğu olsun" dedi.

Milli Saraylar Başkanlığı, kuruluşunun 100’üncü yılında "Milli Sarayların Yüzyılı" başlıklı uluslararası sempozyum düzenledi. Dolmabahçe Sarayı’nda düzenlenen programa; TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, İstanbul Valisi Davut Gül, Milli Saraylar Bilim ve Değerlendirme Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sadettin Ökten, Almanya Prusya Saray ve Bahçeleri Vakfı Genel Direktörü Prof. Dr. Christoph Martin Vogtherr, Milli Saraylar İdaresi Başkanı Dr. Yasin Yıldız ve 27 ülkeden 150 üst düzey temsilci katıldı.

Programda bir konuşma yapan Kurtulmuş, savaşların kültürel mirasa da zarar verdiğini belirterek, "Bugün yaşadığımız fevkalade büyük çatışmaların, savaşların, iç çatışmaların, ülkelerin yok edildiği, şehirlerin yok edildiği büyük bir türbülansın içerisinden geçiyoruz. Kaybedilen sadece canlılar insanlar değil, kaybedilen sadece fiziki yapılar değil, aynı zamanda bu savaşlar, iç savaşlarla birlikte kaybedilen en önemli varlıklarımızdan birisi dünyanın kültür mirasıdır. Afganistan’daki iç savaşta dünyanın bir daha yerine koyamayacağı nice önemli eserlerin yok edildiğini hepimiz gayet iyi biliyoruz. Şu anda Ukrayna’nın tarihi ve kültürel zenginliklerinin önemli bir kısmının yerle bir edildiği ve bir daha yerine kurulmasının da mümkün olmadığını biliyoruz. Aynı şekilde Suriye’deki iç savaşlar fevkalade ciddi şekilde kültürel mirasın yok edildiğini ve bunların çoğunluğunda yerine getirilmesinin mümkün olmadığını görüyoruz. Ve çok somut bir şekilde, 2 yılı aşkın bir şekilde Gazze’de devam eden İsrail’in soykırımı sadece insanları öldürmemiş, Gazze’de tarih adına, kültür adına, medeniyet adına ne varsa hepsini yerle bir etmiştir. Gazze’de yok edilen camilerin, yok edilen kiliselerin, tarihi mekanların ve kütüphanelerin bir daha yerine nasıl getirebileceği şüphelidir" ifadelerini kullandı. "Savaşta kaçırılan kültürel eserlerin herhangi bir müzede ortaya çıkması mukadderdir"

İç savaş, çatışmalar ve savaşlar sırasında kaçırılan tarihi eserlerin başka ülkelerde sergilendiğini söyleyen Kurtulmuş, "Aynı şekilde bir başka önemli mesele de, bu savaşlar ve iç çatışmalar sırasında bazı karanlık odakların üzerine çullandıkları ülkelerin kültürel mirasları nasıl kaçırdıklarını, nasıl bunları da bir şekilde el değiştirecek şekilde bir kirli pazara sürdüklerini gayet iyi biliyoruz. Suriye’den son 13 yıllık iç savaşta kaçırılan, Irak’taki çatışmalar sırasında kaçırılan, Afganistan’daki çatışmalarda kaçırılan kültürel zenginliklerin hiç kuşkum yok ki birkaç sene sonra herhangi bir müzede ortaya çıkması mukadderdir. Bundan çok çekmiş olan bir millet olarak söylüyoruz. Kültürel hırsızlığın da en az kültürel zenginliği ortaya çıkarmak isteyen çevreler kadar güçlü ve organize olduğunu ifade etmek isterim. Türkiye’nin sadece Troya ve Bergama müzelerinden kaçırılan eserlerin Batı’daki bir takım müzelerde bugün sergilendiğini görmek gerçekten hepimize üzüntü veriyor. O müzeleri ziyaret ettiğimizde, bir tanesinin fotoğrafını da çektim, meclis başkanı olduğum için bir şey diyemediler ama insanın içi cız ediyor. Aynı şekilde hem de kendisi bir sanat tarihçi ve arkeolog olan bir Alman arkeolog vasıtasıyla Troya müzesinin neredeyse tamamına yakınının da gemilerle kaçırılıp Avrupa’ya taşındığını gayet iyi biliyoruz. Bu kargaşaya, bu gerçekten sanat hırsızlığına da hep beraber mani olmamız gerekiyor. İşte en son gördük, en iyi korunduğunu zannettiğimiz müzelerden birinde, Louvre Müzesinde dalga geçer gibi dünyanın gözünün içine bakarak dünyanın en iyi korunduğu zannedilen bir müzeden fevkalade değerli tarihi bir eser kaçırıldı ve bu tarihi eser hırsızlarının ne kadar büyük bir organizasyona sahip olduğu bir kerede ortaya konulmuş oldu. İnşallah bundan sonra tarihi eserlerin her birisinin olduğu yerde korunması, kaçırılmış ve başka ülkelere taşınmış olanların da ait olduğu yerlere döndürülmesi için uluslararası camiaya çağrıda bulunmak ve bunun için bilimsel çalışmalar yapmak da bu konferans vesilesiyle bizlerin sorumluluğu olsun. Bu vesileyle bu tarihi mekanda, bu güzel mekanda Osmanlı’nın son döneminin geçirildiği, Cumhuriyet’in ilk kuruluş dönemlerinin yaşandığı bu tarihi mekanda sizlerle birlikte olmak, sizleri ağırlamaktan duyduğumuz memnuniyeti ifade etmek istiyorum" dedi. "Abidevi yapıları ikbal dönemlerinde süsleyen ve hanedan ailesinin kullandığı eşyalar, bugün sanat koleksiyonlarımızı oluşturuyor"

Milli Saraylar İdaresi Başkanı Dr. Yasin Yıldız ise yaptığı konuşmada "Milli Sarayların yüz yıllık serencamı aslında, Osmanlı Devlet sisteminin tarih sahnesinden çekilmesi ile başlamıştır. Osmanlıların 600 yılı aşkın hükümranlık döneminde ortaya koyduğu medeniyet birikiminin önemli bir kısmını da mimari, sanatsal ve kültürel eserler oluşturmaktadır. Osmanlı bakiyesi cami, hastane, imarethane, okul, kışla yapıları gibi kamusal olanların yanında, devletin yönetim merkezi olan saray, köşk ve kasırlar da ülkemizde Osmanlı’dan günümüze tevarüs eden eserler olarak yaşamaya devam ediyor. Bu abidevi yapıları ikbal dönemlerinde süsleyen ve hanedan ailesinin kullandığı eşyalar, bugün sanat koleksiyonlarımızı oluşturuyor. Çağımızın şartları ve mesleğimizin her geçen gün çeşitlenen gereklilikleri, tarihi miras kurumlarımızın işbirliklerini ve ortak çalışmalarını daha da değerli kılmaktadır. Karşılaştığımız sınamalar ve muhtemel fırsatlar, deneyimlerimizi paylaşmamızın ne kadar önemli olduğunu gösteriyor. Bu sempozyumun amacı tam olarak budur. İnanıyorum ki üç gün sürecek bu sempozyum, biraz önce dile getirdiğimiz hususlarda çok değerli sonuçlara ulaşmamızı sağlayacaktır" diye konuştu.