Aydın’ın Efeler ilçesi Kuyulu Mahallesi’ndeki yapımı bitme noktasına gelen Aydın Şehir Hastanesi’nin karşısındaki yeni mezarlık alanı ile ilgili Efeler İlçe Hıfzıssıhha Kurul Kararı’nın iptaline ilişkin davada karar verildi. Danıştay tarafından verilen karar ile ilgili davacı tarafların avukatı Cennet Ceyda Boğa Yıldız, "Bu alanın mezarlık yapılmadan önceki haline geri getirilip, tarım arazisi niteliğine kavuşturulması gerekiyor" dedi.
Kuyulu Mahallesi’nde bulunan 14 bin 600 metrekarelik tarım arazisi, yaklaşık üç yıl önce Efeler İlçe Hıfzıssıhha Kurulu kararıyla mezarlık alanına dönüştürülmüştü. Mahalle sakinlerinden altı vatandaş, kararı mahkemeye taşıyarak defin işlemlerinin durdurulmasını talep etti. Aydın İdare Mahkemesi, dosya kapsamında bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verdi. Uzman bilirkişi heyeti, yerinde yaptığı inceleme sonucunda hazırladığı raporda; söz konusu alanın tarım arazisi niteliğinde olduğunu, bu tür arazilerin mutlak korunması gerektiğini ve Şehir Hastanesi’ne çok yakın konumda olması nedeniyle hastaların manevi yaşamını olumsuz etkileyebileceğini belirtti. Bilirkişi raporu doğrultusunda mahkemece yürütmenin durdurulması kararı verildi.
Bunun üzerine önce davalılar İzmir Bölge İdare Mahkemesi’ne başvuru yaptı. Davalıların başvurusu reddedildi. Bu gelişme üzerine Efeler Kaymakamlığı ve Aydın Büyükşehir Belediyesi, kararı Danıştay’a taşıdı. Ancak Danıştay Dördüncü Dairesi, temyiz istemini incelenmeksizin reddine hükmetti. Kararın kesinleşmesiyle birlikte, şu ana kadar 100’ün üzerinde defin işleminin yapıldığı mezarlık alanının eski haline dönüştürülmesi bekleniyor. "Kesinleşen kararla mezarlık alanının tarım arazisine dönmesi gerekiyor"
Davacıların avukatı Cennet Ceyda Boğa Yıldız konu ile ilgili yaptığı açıklamada, "Efeler İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurulu karanının Kuyulu Mahallesi’ndeki mezarlık alanı ile ilgili yapmış olduğu idari işlemin iptalini istediğimiz bu mahkeme sürecinde tarafımıza Danıştay kararı tebliğ edildi. Bu karar ile birlikte söz konusu mezarlık yerinin hukuka aykırı olduğu ortaya konulmuş oldu. Bilirkişi raporunda söz konusu mezarlık alanının coğrafi özelliklerinin mezarlığa uygun olmadığı, mezarlık alanları ile ilgili yönetmelikteki çevre sağlığını etkileyen nitelikte olduğu ve şehir hastanesinin karşısında kişilerin manevi yaşantısının doğrudan sarsılacağı hususlarına yer verildi. Tüm bu hususlar gözetilerek bilirkişi raporu doğrultusunda mahkeme iptal kararı vermişti. Daha sonra Bölge İdare Mahkemeleri ve Danıştay süreçleri geçirilmek sureti ile karar kesinleşti. Mezarlık yerinin hukuka aykırı olduğu ortaya konuldu. Burası ile ilgili idari işlemler iptal edildiyse artık hukuka aykırı olduğu belirlenmiş oluyor ve hukuka aykırı olan bir idari işlemin daha önce yani idari işlem yapılmadan önceki haline geri getirilmesi ve dönüştürülmesi gerekiyor. Dolayısıyla mezarlık alanının artık önceki tarım arazisi niteliğine kavuşturulması ve mezarlık yapılmadan önceki haline geri getirilmesi icap ediyor. Bu konu ile ilgili de mahkemeler tesis ettikleri kararlar neticesinde idarelerce 30 günlük bir süre bulunuyor. İdareler bu süre içerisinde bu kararı uygulamak ve icrai bir işlem yapmak durumundalar" dedi. "Mezarlık yeri hastane ve okula çok yakın"
Mahalle sakinlerinden davacı Hicazi Kahraman, "Burası önceden boş bir mera alanıydı. Buranın mezarlık yapılmak istendikten sonra biz bu duruma karşı çıktık. Hem yeni yapılan Aydın Şehir Hastanesi’ne çok yakın hem de okulun önünden cenaze araçlarının gelip geçmesi hoş bir durum değildi. Yerleşim alanlarına çok yakın olduğu için biz buranın mezarlık olmasını istemiyoruz. Hastanede yatan birinin pencereden baktığında karşısında mezarlık alanını görmesi bana göre doğru bir durum değil. O yüzden dava açtık ancak mahkeme sürerken defin işlemleri de sürdü. Buraya defin için gelenlere bu durum aktarıldı ve bunun sonucunda cenazelerini buraya defnetmeyenler olduğu kadar defnetmeyenlerde oldu. Bizim Kuyulu Mahallesi’nden biri vefat ettiği zaman mahallemizin kendi mezarlığına defnediyoruz. Biz yeri geliyor üst üste definler yapıyoruz ama bu açılan yeni yere cenazemizi defnetmiyoruz" dedi. "Uyarılara rağmen definler devam etti"
Mahalle sakinlerinden davacı Mesrule Cırban, "Biz 8-10 kişi bu davayı açtık. Çünkü bu mezarlık hastaneye çok yakın. Okula giden çocuklarımız var, her gün onlar cenaze ve cenaze araçlarını görüyorlardı. Burası aynı zamanda verimli bir arazi. Benim çocukluğumda burası yemiş topladığım bir bahçeydi. Yemişlerin arasına buğday ve arpa ekerdik. Verimli bir toprağın mezarlık haline getirilmesini çok anlamsız buluyorum. Buraya yakın bir bahçemiz var, oraya çocuklarımızla piknik yapmaya geliyorduk. Mangal yapıp güzel bir gün geçiriyorduk. Çocuklarımız buralarda top oynuyorlardı. Tüm bunların burada yatan ölmüşlerimize bir saygısızlık olacağını düşündüğümüzden artık bunları yapamıyoruz. Buraya yakınlarını defnedenler adına çok üzgünüm ama mahkeme sürerken bile tüm uyarılarımıza rağmen buraya yakınlarını defnettiler. Başka bir yere götürebilirlerdi. Hiç bir şey uygun olmadı. Burası verimli bir toprak tarıma geri kazandırılması gerekiyordu ve bu karar ile kesinleşmiş oldu. Burası mezarlık yapılabilecek bir yer değil. Eğer mezarlığın buradan kaldırılması mümkünse kaldırılmasının en doğru iş olacağını düşünüyorum. Çünkü bu kadar mezarın burada kalmasının bir anlamı olmayacak. Çevresine yeni yerler, yerleşim alanları gibi yerler yapılacak şehrin içerisinde kalacak. Ölmüşlerimizin huzur içerisinde olması için daha sakin bir yere taşınmasının uygun olacağını düşünüyoruz" ifadelerini kullandı. "Mezarlarımızı yaptıramıyoruz"
Mezarlığa babasını defin eden Yüksel Sarıgüzmen ise "Burada ’sen de haklısın, sen de haklısın’ durumu var. Burada herkes haklı. Babam 2024 yılının Ocak ayında vefat etti. Önce Işıklı dediler, sonra yeni mezarlık Kuyulu dediler. Bizi buraya yönlendirdiler. İki ay sonra da benim kız kardeşim hayatını kaybetti. Buranın davalık olduğunu öğrenince onu buraya getiremedik. Biri başka yerde biri başka yerde. Taşınsın deseler, bu kadar insana yazık günah. Yakınlarımızı kaybetmenin acısını ikinci kez yaşamış olacağız. Taşınmasın deseler yer uygun değil, raporlar uygun değil. Hastane burada, sağda solda tarlalar mevcut. Biz ne yapacağımızı şaşırdık. Bir kaç ay sonra ikinci sene dolacak bu konudan dolayı biz mezarımızı yaptıramıyoruz. Kışın buraya su bastı ve tüm mezarlar çöktü. Babamın mezarına üç kere kum taşımak zorunda kaldık. Bu manzarayı görünce de raporların haklı çıktığını anlıyorsunuz. Yazın da buraya dikenden giremiyoruz, ayaklarımıza batıyor. Mezarlığın bakımı yok. Davalık olması nedeniyle mi bakım yapılmıyor onu da anlamış değiliz. Bir yeşillik olsun diyerek ağaç dikeceğiz onu da yapamıyoruz. Dümdüz bir alanda bir mezarlığın olması çok uygun bir durum değil. Taşınacaksa bir an önce taşınsın biz de gerekli mezar taşı vesaire gibi işlemleri yapalım" diye konuştu.
HABER KAYNAĞI : İHA
Editor : KAYNAK-İHA
