Bugün 23 Şubat 2021; Marmaris için çok özel bir günü anıyoruz. Cumhuriyetimizin kurucusu İlk cumhurbaşkanımız Mareşal Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün biz Marmarislileri denizden gelerek onurlandırmasının 86. yılındayız, bugün hepimize kutlu olsun!
Değerli hemşerilerim,
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu, inkılapların kısa zamanda yapılıp ülkede güven ve istikrar ortamının sağlanmasından sonra özellikle Avrupa'da gelişmekte olan siyasi ve askeri ortamın II. Dünya Savaşı'na dönüşebileceği düşüncesi ile Atatürk yurt gezilerine çıkmıştır. ‘Gülcemal’ adlı gemiyle Mersin'den başlayan çıkış Alanya, Antalya ve Fethiye istikametinden 30 Ocak 1933 tarihinde Marmaris'e yapılmıştır. Atamız Marmaris'te burada geceleyerek sabah erkenden limandan İzmir'e geçmek üzere ayrılmışlardır.
Atamız Marmaris'e 2. ziyaretini 1. den takriben 2 yıl sonra 23 Şubat 1935 günü Ege adlı vapurla yapmış ve bu defa limanımızda iki gün kalmıştır. Atamızı Marmaris kaymakamı sayın Rıza Göztepen başkanlığında bir heyet gemide ziyaret etmiş, heyete Marmaris Atatürk İlkokulu'ndan bir öğretmen başkanlığında sınıf öğrencileri de katılmış, Atamız öğrencilere hediyeler vermiştir. Marmarisliler sandallarla gemiye kadar giderek ellerinde bayraklarla Ata'mıza ‘’Hoş Geldiniz’’ demişlerdir.
Değerli hemşerilerim,
Atatürk'ün 1930'lu yıllarda Akdeniz ve Ege'de denizden yaptığı bu gezilerin asıl amacını ne olduğunu iyi bilmeliyiz. Bilindiği üzere 1930'lu yılların ortasında Akdeniz'de yeni bir güç olarak yükselmekte olan İtalya, Mussolini'nin liderliğinde emperyalist bir politika gütmekteydi. Akdeniz Mussolini'nin gözünde ‘’Mare Nostrum’’ yani “Bizim Deniz” olarak kabul edilmekte yeni emperyalist politikaya göre de eski Roma İmparatorluğu'nun bir tek çivisinin bile bulunduğu topraklar ve denizler üzerinde kendisini Roma’nın doğal mirasçısı olarak görmekteydi. Bu siyaset İtalyan askerlerini yurdumuzun Güneybatısına ve Marmaris'i işgale getirdi ancak Marmaris'i 11 Mayıs 1919 tarihinde işgal eden İtalyan askerleri 13 Eylül 1921'de zaferle sonuçlanan Sakarya meydan Muharebesi’nden önce 25 Mayıs 1921'de takriben 2 yıl kaldığı Marmaris'ten kale burcundaki direğe çektikleri Türk bayrağını selamlayarak çekilip gittiler. İşte Atamızın ana amacı olası bir düşman niyetini önceden sezip engellemek, gözdağı vermek için denizde ve karadan yaptığını iyi bilmeliyiz. Hele kışın tam ortasında yazın tatilcilerin şimdi yapmakta olduğu gibi atamızın bir mavi tura çıkmış olabileceği asla düşünülemez.
Değerli hemşerilerim, Amerikan Time dergisinde İngiliz yazar Lord Kinross 1960 yılında yayınlanan 2 ciltlik ve 600 sayfayı aşan ‘’Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu’’ adlı eseri hakkında sorulan sorulara aynen şu yanıtı vermiştir: ‘’Kitap, çağdaş Türkiye'yi yaratan ve tarihin akışını değiştiren büyük önder hakkındaki birçok bilgi eksikliğini giderecek bir araştırma ürünüdür. Kitabında Atatürk'ün gerçek bir komutan ve başarılı bir devlet adamı olduğunu belirtmek istedim. Aynı zamanda Atatürk'ü Adolf Hitler ve Mussolini ile kıyaslamaya çalıştım. Adolf Hitler ırkçı faşist politikasıyla milletini esarete götürmüş, Atatürk ise esaret altındaki milletini özgürlüğe kavuşturmuştur. İtalya'nın Mussolini’si sivil olduğu halde başkomutanlık sevdasına düşmüş, buna karşılık Atatürk askerlik görevinin bittiğini inandığı anda sivil hayata geçmiştir. Gerek Adolf Hitler gerekse Mussolini toprak kazanma hırsları ile masum ülkelerin haklarına tecavüz etmişler ve bir imparatorluk sevdasına kapılmışlar, Atatürk ise bunun tam tersini yapmış, bir imparatorluktan bir ulus yaratmıştır.’’
Atamızın Marmaris'i denizden ziyaretleri halkımız tarafından bilinse de 2010 yılına kadar bunun bir resmî törenle anılması düşünülmemişti. Marmaris Belediyemizin kent meclisi Atatürkçü Düşünce Derneğinin değerli üyeleri birlikte yaptıkları ortak çalışma ile atamızın Marmaris'i ziyaret tarihlerini Cumhurbaşkanlığı yaverliği özel nöbet defteri, resmi kayıtlar, bazı kitap ve yayınlardan sağlamışlardır İlk kutlama törenini 30 Ocak 2010 tarihinde yapmıştık. Müteakip yıl bunu tekrarladık. Aynı yıl içerisinde Marmaris belediyesi kent meclisi olağan genel kurul toplantısında limanda kalış süresinin daha uzun olması açısından ikinci gelişi olan 23 Şubat 1935 tarihini anma günü kabul etti. Biz Marmarisliler için anlamı çok büyük olan bugünün resmen anılmasını başlatan Marmaris Kaymakamlığı ve değerli hemşerilerime buradan bir kez daha teşekkür etmeyi bir borç biliyorum.
Bilindiği üzere ulu önderimiz Mustafa Kemal Atatürk, Birleşmiş Milletler eğitim, bilim ve kültür kuruluşu olan kısa adıyla UNESCO tarafından 1981 yılını ‘’Atatürk Yılı’’ Amerikan Time dergisi de 1999 yılında Atatürk'ü ‘’Yüzyılın Adamı’’ ilan ettiler.
Aziz Atatürk! Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde genç bir subayken 1911-1912 yıllarında gönüllü olarak Kuzey Afrika'da, Trablusgarp'ta, İtalyanlara karşı savaşmak için gittin ve savaşta gözünden yaralandın. 1914'te Sofya'da askerî ateşeyken yine gönüllü olarak Çanakkale'de yurdu işgalden korumak için acele Gelibolu'ya geldin. Orada gösterdiğin üstün savunma taktiği ve kahraman Mehmetçiklerinin insanüstü gayretiyle mucizeler yarattınız. 10 Ağustos 1915'te Conkbayırı'nda kalbine isabet eden bir şarapnel parçası saatini parçaladı. 16. Kolordu komutanı olarak Muş'u Rus işgalinden kurtardın. Filistin Cephesi'nde, Suriye'de, Halep'te İngilizlere karşı savaştın. Yenik 7. Osmanlı ordusunu topyekûn ölümden kurtardın. Deyim yerindeyse ‘’Süngüyle Türk sınırı çizdin.’’ 7 Kasım 1918'de Suriye'deki 7. Ordu karargâhı lağvedilince 13 Kasım 1918 günü trenle İstanbul Haydarpaşa'ya geldin. O anda İstanbul Boğazı'nda gördüğün 55 parçalı İngiliz, Fransız ve Yunan savaş gemileri boğazda demirlemişler, bir aslanın avının üstüne atlayacağı zamanı bekliyor gibiydiler. Sen o anda onları gördükten ve beraberindekilerin ‘’Paşam bunlar nedir?’’ dediklerinde ‘’Geldikleri gibi giderler. ‘’ demiştin. Atam sen dediğini yaptın, geldikleri gibi gittiler. Senin Türkiye Cumhuriyeti'ni kuruncaya kadar verdiğin mücadele ardından yaptığın inkılapları ulusumuz ve biz Marmarisliler asla unutmayacağız, unutturmayacağız.
Atatürk’ün Marmaris’e gelişinin her yıl dönümünde ilçemiz genelinde okullarda kompozisyon ve şiir yarışmaları düzenleniyor. Ödül alan öğrencilere ödülleri düzenlenen etkinlikte veriliyor. Atanın genç nesillere ulaşmasını sağlayan bu etkinlikleri çok önemli buluyorum.
O, kurduğu Türkiye Cumhuriyeti'ni gençlere emanet etti; bu anlamda Atatürk ve Atatürkçülüğü seven hepimiz genç sayılırız. Atamızın tüm ideali ulusumuzun bugün ve gelecekte tam bağımsızlığa huzur ve refaha sahip olması, devletin millet egemenliği esasına dayandırılması, aklın ve ilmin rehberliğinde Türk kültürünün çağdaş uygarlık düzeyi hatta onun da üzerine çıkarılmasıydı. Biz de bu dileğini yerine getirmek için elimizden geleni yapacağız. Bu nedenle Atamızın Marmaris’e gelişleri her yıl kutlanmalıdır.
Atatürk seni tüm şehit ve gazilerimizi minnet ve şükranla anıyor ruhlarınız şad, cennet mekânınız olsun diyoruz. Ne mutlu Atatürk seven Marmarislilere ne mutlu Türküm diyene!
Erol Uysal
