Çocuk İstismarı Nedir?
“Çocuk istismarı ve ihlali” tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de büyük bir problem olarak karşımıza çıkan bir konudur. Bu problemin ortadan kaldırılması için yapılacak en etkili yöntemlerin başında bilinçlenmek ve bilinçlendirmek geliyor. Dilerseniz bu konuyla ilgili duyduğunuz bazı kavramları birlikte netleştirelim.
0-18 yaş aralığındaki çocuk, fiziksel ve ruhsal anlamda değişim ve gelişim içindedir. Gelişimini tamamlarken ebeveynlerinin ve çevresindeki bazı kişilerin desteğine ihtiyaç duyar. Bu yaş aralığındaki çocukların fiziksel ve ruhsal gelişimi için gerekli olan ihtiyaçlarının karşılanmamasına “çocuk ihmali” denir. Çocuğun beslenme, korunma vb. temel ihtiyaçlarının karşılanmamasının yanı sıra sevgi ve ait olma gibi ruhsal ihtiyaçlarının karşılanmaması da çocuk ihlaline örnek olarak gösterilebilir.
Çocuğun fiziksel ya da psikolojik gelişimini olumsuz olarak etkileyen tutum ve davranışlara maruz kalmasına ise “çocuk istismarı” denir. Ne yazık ki çocuk istismarcılarının büyük bir kısmını çocuğun yakın çevresindeki kişilerin oluşturduğu görülmektedir. (Ebeveyn, akraba, bakıcı vb.) Çocuk istismarı kendi içinde fiziksel, duygusal, cinsel istismar olmak üzere ayrılmaktadır.
Fiziksel istismar; fiziksel yaralanmaları ve travmaları içerir. Çocuğun sağlığına, gelişimine zarar veren ya da zarar verebilme olasılığının yüksek olduğu, kasıtlı fiziksel güç kullanılmasıdır. Saptanması en kolay olan istismar türlerinden biridir. Fiziksel istismara örnek olarak ebeveynin veya bakıcının çocuğu dövmesi, sarsması gösterilebilir. Duygusal istismar; çocuğun çevresi tarafından bilinçli olarak ruhsal ihtiyaçlarının karşılanmaması ve ruhsal gelişimini bozacak tutum ve davranışlara maruz bırakılmasıdır. Çocuğun korkutulması, küçümsenmesi, reddedilmesi duygusal istismar örneklerindendir. Cinsel istismar; çocuğun gelişimsel olarak hazır olmadığı halde kendisinden büyük biri tarafından cinsel tatmin için kullanılması durumudur. Cinsel istismara uğrayan çocuk ne yaşadığını anlamayabilir. Maalesef ki sık rastlanan çocuk istismar türlerinden biridir. Kız çocuklarında daha çok görülür. Cinsel istismar fiziksel, sözlü veya duygusal olabilir. Bir çocukla cinsel ilişki yaşamak, öpüşmek, çocuğa ****grafik film veya fotoğraf göstermek cinsel istismara örnek olarak gösterilebilir.
Tavsiyeler: Çocuk istismarının en çok çocuğun yakın çevresi tarafından gerçekleştirildiğini göz önünde bulundurarak yalnızca yabancılardan zarar gelebileceği inancından vazgeçin. Çocuğunuza özel bölgelerini ve adlarını öğretin. Hayır diyebilme becerisi kazanması için çocuğunuzu teşvik edin. Çocuğunuza ortak bir iletişim diliyle gün içinde neler yaptığını sorun. Sınırlar hakkında bilgi verin. Onu dikkatle dinleyin, gözlemleyin. Çocuğunuzun bedeninde yara, morluk vb. gibi belirtiler ile karşılaşırsanız nedenini sorun. Tehlikeli durumlarda neler yapabileceği hakkında ortak bir iletişim dili belirleyerek açıklamalarda bulunun. Kafanızda soru işaretleri yaratan bir durumla karşı karşıya kaldığınızda mutlaka bir uzmana başvurun.